woensdag 21 mei 2008

Wubbo Ockels (ex-astronaut) verwijt politiek gebrek aan duurzame ambities


(uit: "Spaarmotief", nieuwsbrief ASN bank (september 2006)

In Nederland hebben we geen energieprobleem, stelt Wubbo Ockels, hoogleraar Duurzame Technologie. Wél een besluiteloze overheid die niet in technologische vernieuwing durft te investeren.

"Tijdens mijn studie en promotie was ik gefocused op de kernfysica. Daarna belandde ik per toeval in de ruimte. In die tijd had ik meer aandacht voor de missie en de uit te voeren experimenten. Mijn gevoel voor de aarde is pas ná mijn ruimtereis gegroeid. Ik besefte dat onze planeet te vergelijken is met een groot ruimteschip, waar je dus heel goed voor moet zorgen.
Ik heb overigens begin jaren zeventig, láng voordat ik astronaut was, het rapport "Grenzen aan de groei" van de Club van Rome stukgelezen, over het verband tussen economische groei en de gevolgen voor het milieu."

Voor de deur staat een motor die op ethanol kan lopen. Over twee jaar hoopt u met uw vrouw in te trekken op een woon-zeilboot die in eigen elektrische energiebehoefte voorziet. Is dat -los van de boot- de toekomst voor ons allemaal?
"Ik ben ervan overtuigd dat we de milieuvervuiling het hoofd gaan bieden. We zullen wel móeten, het is een race tegen de klok met één mogelijke uitkomst: winnen!!!
Frustrerend is dat de Nederlandse overheid er op uit lijkt, het op de laatste minuut aan te laten komen. We leven in een cultuur van meningen: iedereen wil weten wat de ander denkt, maar niemand durft zélf knopen door te hakken. Dat werkt verlammend. En áls de politiek dan uiteindelijk eens besluit ergens flink in te investeren, wordt er soms alsnog halverwege afgehaakt. Neem de subsidie op zonnepanelen. Die is stopgezet, omdat het project een te groot succes was. Wat een rare redenatie."

Wat stelt u voor?
"Vóór alles moet de regelgeving aangepast worden. De ambities moeten hoog zijn, bijvoorbeeld in 2030 moet driekwart van de geleverde energie duurzaam zijn. Aan die ambities moet vervolgens ook worden vastgehouden; geen investeerder die er anders geld in zal steken. Maar de politiek is klaarblijkelijk niet zonder meer bereid tot zo’n omslag. Kijk maar naar Amsterdam. Waar blijft de regel dat alleen auto’s met een emissie van 0% in de stad mogen rondrijden? Het is daarom zaak, dat jongeren (de stake-holders van de toekomst) én moeders (!) druk op de overheid gaan uitoefenen."

Moeders?
Zij geloven in de toekomst en zijn eerder bereid dan mannen, om te accepteren dat je mag eisen zónder zelf de uitvoerende partij te zijn. Zodra moeders en jongeren de politici om hebben, zullen de ontwikkelingen snel gaan. Want in principe hebben we geen energieprobleem: wind, warmte en licht is er genoeg. En óók de noodzakelijke technologische kennis is voorhanden. Nu nog de implementatie."

Een taak voor de jongeren?
Inderdaad. Die zijn nog speels en onafhankelijk, durven buiten de "box" te denken. Mensen die zijn opgegroeid met het poldermodel, zijn hiertoe niet meer in staat. Ik vind ook dat talentvolle jongeren gestimuleerd moeten worden. Politici hameren daar keer-op-keer op, maar wederom blijft het bij woorden. Ik heb een aantal jaren geleden een plan ingediend om een "jeugdtax" in te stellen: 10% van al het overheidsgeld voor innovatieprojecten opzij leggen voor veelbelovende aanvragen voor afgestudeerden. De impact voor zo’n maatregel zou immens zijn."

Helaas, we hebben geen jeugdtax…
Ik geloof heilig in stimulerende effecten van het uitloven van prijzen. De concurrentie die daarbij komt kijken, leidt (net als bij topsport) tot extra inspanning en ongekende resultaten. Neem de Amerikaanse piloot Charles Lindbergh. Het was een wedstrijd, die hem er in 1927 toe bracht, als eerste de Atlantische Oceaan over te vliegen.
Prijzen zijn daarnaast subsidie-technisch een goede investering; je loopt geen risico’s.

Wat zijn drie onderwerpen in Nederland die per direct aangepakt moeten worden?
Als eerste de mobiliteit. We hebben wereldwijd het hoogste gehalte stikstofmonoxide in de lucht. Mogelijke maatregelen: het verbieden van tweetakt-brommers en het verplichten van elektrisch busvervoer.
Daarnaast moet er geïnvesteerd worden in zonne-energie en waterpompen, waarmee warmte uit de lucht en de grond kan worden gebruikt voor de warmte-regulering en koeling van huizen. Uit deze vormen van energiewinning valt méér winst te halen, dan uit windenergie. Dat geldt zowel met het oog op de duurzaamheid als op de Nederlandse economie; als we nu hierop inzetten, kunnen we straks onze know-how aan het buitenland verkopen.

Wubbo Wortel
De Superbus en de Laddermolen zijn twee innovatieve projecten van Wubbo Ockels op het gebied van duurzame technologie, die nu in uitvoering zijn.

De luxe Superbus loopt op electriciteit. Bijzonder is, dat de bus dankzij de lichtgewicht-constructie en de aerodynamische vormgeving een snelheid van 250 km/uur kan halen. Het voertuig zal niet stoppen bij bushaltes; passagiers kunnen per sms óf internet doorgeven waar ze precies opgehaald willen worden. De superbus moet in 2008 tijdens de Olympische Spelen in Peking zijn debuut maken.

De Laddermolen genereert energie uit de beweging van de wind. Deze uitvinding bestaat uit vliegers die met kabels aan elkaar vastzitten. Door hiermee pompende bewegingen te maken op grote hoogten, kunnen enorme vermogens worden opgewekt. In 2009 moet een prototype schip gereed zijn dat met behulp van deze toepassing tegen de wind kan invaren.
Meer informatie over deze en andere projecten is te vinden op de website: www.lr.tudelft.nl/asset

Foto's: © Sally

Geen opmerkingen: